Samosa History : भारतात समोसा कसा आणि कुठून आला? जाणून घ्या किती मोठी आहे बाजारपेठ!
समोसा, हे अशा डिशचे नाव आहे, जे ऐकून तुमच्या तोंडाला पाणी सुटते. भारतातील बहुतेक ठिकाणी, तुम्हाला समोसे विकले जाणारे आढळतील (भारतातील समोसा व्यवसाय). बहुतेक लोकांना ते चहा (चाई समोसा) बरोबर खायला आवडते, त्यामुळे चणे, चटणी, भाजी किंवा इतर अनेक गोष्टींसोबत खाणाऱ्यांची कमी नाही. अशा परिस्थितीत समोसा ही भारताची डिश आहे असे अनेकजण म्हणताना आढळतील, परंतु वास्तव यापेक्षा वेगळे आहे. चला तर मग आज जाणून घेऊया भारतातील सर्व खाण्यापिण्याच्या दुकानांमध्ये विकल्या जाणार्या समोस्यांची कहाणी (Indian Samosa History)
समोसाचा व्यवसाय भारतात मोठा आहे :
एका अंदाजानुसार भारतात दररोज ५ ते ६ कोटी समोसे खाल्ले जातात. एका समोशाची किंमत 10 रुपये मानली तर कोट्यवधी रुपयांचा व्यवसाय होतो. हे सर्व लहान दुकानांमध्ये तसेच मोठ्या रेस्टॉरंटमध्ये पाहिले जाऊ शकते. अनेकांनी समोसे हा आपला व्यवसाय बनवला आहे आणि त्यातून मोठी कमाई होत आहे. समोस्यांच्या व्यवसायाशी संबंधित स्टार्टअप्सही तयार होऊ लागल्या आहेत. गोठवलेले समोसे भारतातून परदेशातही निर्यात केले जातात. म्हणजेच समोशांचा व्यवसाय खूप मोठा आहे आणि त्यात अनेक संधी आहेत.
समोसा आला कुठून?
समोस्याचा इतिहास खूप जुना आहे. मैल दूर असलेल्या इराणमधून ते फार पूर्वी भारतात आले होते. समोशाचा त्रिकोणी आकार केव्हा सुरू झाला हे कोणालाच माहीत नाही, पण इराणमध्येही अशीच एक डिश सापडली. त्याचे पर्शियनमध्ये नाव ‘सानबुसाक’ होते, जे भारतात आल्यावर समोसा बनले. अनेक ठिकाणी त्याला संबुसा आणि समुसा असेही म्हणतात. बिहार आणि पश्चिम बंगालमध्ये याला सिंघडा म्हणतात. याचे कारण असे की ते पाण्याच्या छातीसारखे दिसते.समोस्यांचा पहिला उल्लेख 11 व्या शतकातील इतिहासकार अबुल-फल बेहाकी यांच्या लिखाणात आढळतो, ज्याने गझनवीच्या दरबारात अशाच एका खारट पदार्थाचा उल्लेख केला होता, ज्यामध्ये कीमा भरलेला होता.
समोसा भारतात कसा आला?
जुन्या काळात परप्रांतीयांसह समोसा अफगाणिस्तानमार्गे भारतात पोहोचला. भारतात पोहोचेपर्यंत त्यात अनेक बदल झाले. त्याचा आकारही बदलला आणि समोस्यातील सारणही. ताजिकिस्तान आणि उझबेकिस्तान सारख्या ठिकाणी, सुका मेवा आणि समोसामधील फळे चिरलेल्या कांद्यामध्ये मिसळून बकरी आणि कोकरूच्या मांसाने बदलले. मात्र, समोसा भारतात आल्यावर मांस भरण्याची जागा भाज्यांनी घेतली.
समोसा मधला बटाटा कुठून आला?
तुम्हाला सर्व प्रकारचे समोसे खायला मिळतील, पण सर्वात लोकप्रिय म्हणजे बटाट्याने भरलेला समोसा. बर्याच ठिकाणी ड्रायफ्रुट्स, चॉकलेट किंवा इतर भाज्या समोस्यात घातल्या जातात, पण बहुतेक ठिकाणी बटाट्याने भरलेले समोसे मिळतील. पोर्तुगीजांनी १६व्या शतकात भारतात बटाटे आणले आणि तेव्हापासून समोस्यांमध्ये बटाटे जोडले जाऊ लागले. लोकांना बटाट्याचे समोसे इतके आवडले की सर्व बदल होऊनही लोकांना बटाट्याचे समोसे सर्वाधिक आवडतात.