Electricity from bulls : आश्चर्यकारक! येथे बैलांपासून बनवली जातेय वीज! शेतकरी बदलताहेत अर्थकारण

Bull Power : आता देशातील अनेक लोक अशा आधुनिक आणि पर्यावरणपूरक तंत्रांवर काम करत आहेत, ज्यामुळे निराधार गुरे स्वतःच्या चाऱ्याची व्यवस्था करू शकतील आणि यातून वीजही निर्माण होईल.

Bull electricity : निराधार जनावरे ही आज शेतकऱ्यांसाठी मोठी समस्या बनली आहे. दुसरीकडे, देशात देशी गायींच्या संवर्धन आणि संवर्धनाला चालना दिली जात आहे. या गायींवर आधारित नैसर्गिक शेतीला चालना दिली जात आहे, परंतु देशी गायींमध्ये सर्वात मोठा अडथळा म्हणजे दूध न देणारे प्राणी म्हणजे वासरे आणि बैल, ज्यांना फारशी किंमत नाही. यामुळेच शेतकरी आणि पशुपालकही त्यांना मोठं होताच रस्त्यावर फिरायला सोडतात. नंतरच ही गुरे शेतात दहशत निर्माण करतात आणि पिकांची नासधूस करतात. पण या निराधार जनावरांचे महत्त्व नीट समजून घेतले तर ते ओझे न होता उत्पन्नाचे साधन बनू शकतात. आता देशातील अनेक लोक अशा तंत्रांवर काम करत आहेत, ज्यामुळे या गुरांना स्वतःच्या चाऱ्याची व्यवस्था करता येईल आणि त्यांच्यापासून वीजही तयार होईल.

Nandi Rath नंदी रथाचा शोध :
आज देशात अनेक भागात बैलांच्या साहाय्याने वीजनिर्मिती केली जात आहे. निराधार जनावरांसाठी हा चांगला पर्याय असल्याचे सांगितले जात आहे. भटक्या जनावरांचा एकप्रकारे गोशाळेवर बोजा आहे, ज्यांच्या देखभाल, खाण्यापिण्यासाठी शासनाचा खर्च वाढतो. सरकारने या गायींना वीज निर्मितीच्या कामात सहभागी करून घेतल्यास या गायींचे मूल्य वाढून उत्पन्नही मिळेल.

लखनौपासून अवघ्या काही किलोमीटर अंतरावर असलेल्या गोसाईगंजच्या सिद्धुपुरवा गावात अशाच मॉडेलवर काम सुरू आहे. येथे गोठ्यात बैलांना ट्रेडमिलवर चालवून वीजनिर्मिती केली जात आहे. या संकल्पनेला नंदी रथ असे नाव देण्यात आले आहे.

या नंदी रथावर बैलांचा नैवेद्य दाखविला जातो. सोबतच चाऱ्याचीही व्यवस्था केली आहे. हे बैल चारा खातात आणि ट्रेडमिलवर चालतात. ट्रेडमिल, बदल्यात, गियर बॉक्सशी जोडली जाते, जी 1500 आरपीएम पॉवरमध्ये रूपांतरित करते.

Duck Farming : बदक पालन किती फायदेशीर आहे? फक्त हे लोक चांगले पैसे कमवू शकतात

Power Output : जबरदस्त पॉवर आउटपुट :
या गोशाळेचे मालक माजी डीएसपी शैलेंद्र सिंह म्हणतात की, फक्त 1500 आरपीएमवर वीज तयार होते. आतापर्यंत संपूर्ण जगात केवळ 500 ते 700 आरपीएम घेतले गेले आहेत, मात्र या कार्यशाळेत बसवण्यात आलेल्या गिअरबॉक्सने अधिक वीज वापरण्याचा विक्रम केला आहे. या मॉडेलचे पेटंट घेण्यात आले आहे.
या मॉडेलमधून निर्माण होणाऱ्या विजेमुळे शेतकरी केवळ सिंचन इत्यादी शेतीची कामे करू शकत नाहीत. शैलेंद्र सिंह स्पष्ट करतात की, जिथे सौरऊर्जेपासून तयार होणारी वीज प्रति युनिट तीन रुपये दराने उपलब्ध आहे, तर बैलांपासून तयार केलेली वीज केवळ 1.5 रुपयांमध्ये मिळू शकते.

किती कमाई होईल : Earnings
रिपोर्टनुसार, नंदी रथच्या माध्यमातून बैलांपासून वीज बनवण्याच्या संकल्पनेवर काम करून तुम्ही दरमहा 4,000 ते 5,000 रुपये कमवू शकता. ही कमाई फक्त विजेपासून होईल. याशिवाय बैलांपासून मिळणाऱ्या शेणापासून गांडूळ खत, सेंद्रिय खत इत्यादी बनवूनही चांगली कमाई करता येते. आजकाल पर्यावरण रक्षणासाठी सेंद्रिय शेती आणि हरित ऊर्जेकडे कल वाढत आहे.

अशा परिस्थितीत ही संकल्पनाही सौरऊर्जेप्रमाणे हरित ऊर्जेचे उत्तम उदाहरण ठरू शकते, सौरऊर्जेने केवळ वायू प्रदूषण दूर केले जात असले तरी २५ वर्षांनंतर सौरऊर्जा प्रकल्पाच्या विल्हेवाटीचा प्रश्न गंभीर होणार आहे, त्यामुळे प्रदूषण सुद्धा वाढेल, तर बैलांपासून वीज निर्मितीच्या संकल्पनेत पर्यावरणाला कोणतीही हानी पोहोचवत नाही.

Desi Cow Breed : लाल कंधारी गायीचे पालन करा, भरघोस दूध उत्पादन